РАЗМЕРКАВАННЕ РОЛЯЎ

 

— Найбольшая цяжкасць для нас, — кажа Ханэс, — гэта ўмелае і справядлівае размеркаванне роляў. Калі мы яе пераадолеем, тады нічога кеп­скага ўжо не здарыцца. Пад размеркаваннем роляў я маю на ўвазе не толькі тое, хто грае анёла-пасланца і пастухоў, але і тое, хто шые касцюмы, рыхтуе дэкарацыі і піша музыку. І хто робіць запра­шэнні на свята, і хто чаруе над каваю і пірагамі.

— Самыя лепшыя касцюмы, — кажа Карл, — шые маці Сабіны.

Спачатку Сабіна адчувае сябе ўсцешанай. А потым яна палохаецца. Няўжо дзеці чакаюць, што яе маці возьмецца шыць усе святочныя касцюмы?

— Я высветлю, — кажа Сабіна.

— Добра, з гэтым мы разабраліся, — лічыць Сузі. — Музыку павінен напісаць мой стрыечны брат Готфрыд, але для развучвання нам спатрэбіц­ца якое-небудзь памяшканне. У нас дома не атрымаецца. Школа ў выхадныя дні зачынена.

— Сабініна кватэра знаходзіца ў цэнтры, — кажа Ханэс. — Там мы зможам сустракацца з любой нагоды.

Сабіна і на гэты раз абяцае паспрыяць.

— Ну, некалькі накідак для пастухоў вопратак я яшчэ змагу пашыць, — смела кажа Сабініна маці.

— Ага... — мармыча Сабіна. — Толькі, акрамя пастухоў і анёла-пасланца, у нас ёсць іншыя ролі: гаспадары і госці, прадаўцы газетаў, кіроўцы аўтобусаў, дыктары тэлебачання, прадавачкі ў супермаркеце сярод усёй каляднай мітусні...

— Як гэта? — пытае маці.

— Мы самі прыдумалі ў класе гэтую п’есу, — кажа Сабіна. — Анёл-пасланец павінен аб’явіць вестку пра Божае Нараджэнне і шукае людзей, якія слухаюць яго ва ўсе часы. Мы разважылі так: анёл не адносіцца да некага пэўнага часу. Ён — па-за часам, і таму зноў можа апынуцца сярод самых бедных, бездапаможных, сярод пастухоў. І не трэба ўяўляць пастухоў рамантычнымі і прыгожа
апранутымі, мама. Пастухоў тады прымалі за апошніх людзей. Без ніякіх правоў. Але менавіта яны слухаюць анёла і вераць яму. Вось гэта мы хочам сыграць. Такім чынам, тут вельмі шмат сцэнаў і касцюмаў.

— Ага, — кажа маці. — Але ж вы разумееце, што ў такім выпадку наша хатняя гаспадарка на працягу наступных трох тыдняў будзе вельмі занядбаная.

— Да яе час ад часу мог бы падключацца і та­та, — прапанавала Сабіна. — Рабіць пакупкі, гатаваць гарбату і іншае.

— Магчыма, — бурчыць бацька.

За наступныя тры тыдні Сабініна маці прая­віла вялікі арганізатарскі талент. Пасля працы ў канторы яна шые касцюмы для чатырнаццаці актораў. З такімі дробязямі, як капелюшы, паясы і крылы анёлаў, яна даручае спраўляцца бацьку. Маці дае і практычныя парады мастакам, якія рыхтуюць дэкарацыі, і тыя ахвотна прыслухоўваюцца да яе. Бацька тым часам вышуквае ў склепе прыдатныя шарніры, дошкі і стрыжні для заслоны. Не забываецца маці і пра музыкантаў, шчодра рассыпаючы для іх пахвалы і заахвочваючы бацьку запісаць песні на касеты, каб кожны мог папрактыкавацца ў сваёй партыі самастойна. Бацька хуценька, перад самым закрыццём крамы, купляе касеты, а пасля запісвае мелодыі для кожнага музыканта. Усе школьныя Сабініны таварышы згодныя: няма больш цэнтральнай кватэры за гэтую, акрамя таго, яна нашмат утульнейшая, чым школа. Сабіна бярэ прыклад са сваёй маці: хваліць усіх і кожнага паасобку, падбадзёрвае, частуе бутэр­бродамі, якія зрабіў бацька, і гарбатаю, якую заварыў таксама бацька. У перапынках яна развучвае ролю пастушкі.

— Сабіна непаўторная, а Сабініна маці дык наогул... найвышэйшы клас, — кажа Ханэс Карлу.

Вечарамі рэпетыцыі часам зацягваюцца дапазна, і звычайна гэта парушае спакой суседзяў. Бацька спрабуе дамовіцца з імі і просіць іх зразумець сітуацыю. Затым ён бярэцца гатаваць гуляш з бульбаю для ўсёй каманды. Прыкра толькі тое, што не ўсе настаўнікі ў школе ставяцца да гэтага з разуменнем. Хоць кожны з іх ведае, што ўвесь клас старанна рыхтуецца да свята, настаўніца па біялогіі патрабуе ад Сабіны рэферат пра абмен рэчываў у жывёлаў падчас зімовай спячкі, а на занятках па ангельскай мове аб’яўлена, што будзе тэст. Праўда, Сабіна можа спіхнуць рэферат на бацьку, але ж ангельскія словы яна павінна вучыць сама. Для ўсіх гэта вельмі напружаны час. На шчасце, бацька ўмее і прасаваць. Таму разгладжвае
адзенне для анёла і фартухі для гаспадароў. Маці цяпер штовечар валіцца з ног ад стомы. У яе больш не хапае цярпення выслухоўваць па тэлефоне бабулю і цётку Штэфі, калі тыя хочуць расказаць ёй пра далейшы ход падзей у тэлесерыяле. Тэлефонныя абавязкі бацьку таксама давялося ўзяць на сябе. Калі маці і Сабіна кладуцца спаць, ён ціха мые посуд на кухні і збірае на стол сняданак.Таму што падчас стрэсавай сітуацыі асаблівае значэнне маюць дзве рэчы: каб сям’я трымалася разам і каб кожны меў час на сняданак.

— Ці ўяўляеце вы, як я буду радавацца таму дню, калі наша адвэнтавая п’еса будзе выканана? — пытае маці.

На свята прыходзяць не толькі вучні, бацькі і настаўнікі, але і жыхары суседняга Дома для са­старэлых. «Яшчэ ніколі, — кажуць пенсіянеры ў час вялікага перапынку, — касцюмы не былі зроблены так прыгожа, як гэтым разам. Толькі п’еса крыху незвычайная, асучасненая, бо што гэта было б, калі б Божы пасланец так проста заходзіў у аўтобус ці на тэлестудыю і аб’вяшчаў: „Бог паслаў вам свайго Сына! Ідзіце і шукайце Яго!“»

Дырэктар, жадаючы падзякаваць усім удзельнікам, кожнага з іх — актора, асвятляльніка, музыканта — частуе зоркаю-пернікам. Апошні пернік у выглядзе зоркі яна дорыць Сабінінай маці.

— У мяне няма слоў, няма слоў! — ускліквае дырэктар. — Колькі ўсяго Вы зрабілі за апошнія тыдні! Ханэс расказаў мне пра тое-сёе. Вы ахвяравалі сябе дзеля нашых дзяцей і былі душою ўсяго! Гэты маленькі пернік можа быць толькі малюсенькім знакам маёй удзячнасці...

Сабініна маці радуецца.

Дырэктар звяртаецца да Сабінінага бацькі:

— А Ваша Сабіна, бадай што, удалася цалкам
у маці, так? Тое, што я чую ад яе школьных сяброў... Вас як бацьку гэта павінна радаваць. Такая бойкая, захапляльная, пазітыўна настроеная дзяўчынка... Апошнія тыдні, напэўна, прынеслі вельмі шмат турботаў вашай сям’і, праўда? Жонка і дачка цэлымі днямі вельмі занятыя. Для Вас як главы сям’і гэта, напэўна, таксама было нялёгка... Спадзяюся, Вы на нас не крыўдуеце? Ёсць бацькі, якія ў такіх сітуацыях адчуваюць сябе зусім на мяжы...

— Са мною гэтага не здарылася, — кажа з усмешкаю бацька. — Час ад часу я трохі дапамагаў...